[CPD_READS_THIS] សៀមរាប ៖ប្រាង្គប្រាសាទបុរាណខ្មែរគឺជាស្នាព្រះហស្តរបស់អង្គក្សត្រនីមួយៗដោយប្រាសាទនីមួយៗ ជាប្រាសាទផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នកសាង។ដោយហេតុនេះហើយបានជាកាលណាអ្នកម្ចាស់ប្រាសាទនោះស្លាប់ទៅគេបោះបង់ចោលប្រាសាទរបស់អ្នកនោះតែម្តង។
ឧទាហរណ៍៖យ៉ាងជាក់ស្តែងគឺប្រាសាទ«តាកែវ» នៅខាងកើតអង្គរធំ ដែលគេស្ថាបនាមិនទាន់ហើយត្រូវបានគេបោះបង់ចោលពីព្រោះព្រះមហាក្សត្រជ័យវរ្ម័នទី៥ម្ចាស់ប្រាសាទនេះទ្រង់ចូលទីវង្គត់នៅពេលដែលកំពុងសាងរវាងឆ្នាំ៨៦៩។គេត្រូវដឹងថាក្រៅពីប្រាសាទ«តាកែវ»ការបោះបង់ចោលនោះមិនមែនមានន័យថាគេទុកចោលក្នុងព្រៃឥតមានអ្នកណាមួយនៅទីនោះទេ។ប្រាសាទនីមួយៗរបស់អ្នកណាក៏ដោយឲ្យតែមានទំហំធំបន្តិចត្រូវតែប្រគល់ឲ្យព្រាហ្មណ៍មកនៅដល់ទីកន្លែងដើម្បីថែរក្សា។ដល់ពេលម្ចាស់ប្រាសាទនោះស្លាប់ទៅព្រាហ្មណ៍ដែលនៅទីនោះនៅតែបន្តការថែទាំទៅទៀតដូចពីមុនដដែល។
នាសម័យអង្គរខ្មែរមិនមែនមានសាសនាតែមួយដែលជាព្រហ្មញ្ញសាសនានោះទេ។គេមានព្រះពុទ្ធសាសនាដែរ តែព្រះពុទ្ធសាសនានេះគឺព្រះពុទ្ធសាសនាមហាយានមិនមែនព្រះពុទ្ធសាសនាហិនយានឬថេរវាទទេ។
ស្តេចសុរិយាវរ្ម័នទី១និងស្តេចជ័យវរ្ម័នទី៧គឺជាក្សត្រដែលកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនាមហាយាន។ក្នុងសាសនានេះគេគោរពច្រើនដល់ព្រះពោធិ៍សត្វដែលមានរូបចម្លាក់ថ្មយ៉ាងធំយ៉ាងច្រើននៅលើកំពូលប្រាសាទ«បាយ៉ាន្ត»សព្វថ្ងៃហៅថាប្រាសាទបាយ័ន។ក្នុងការគ្រប់គ្រងរដ្ឋមហាក្សត្រទាំងនោះគោរពតាមវប្បធម៌ព្រហ្មញ្ញសាសនាទាំងអស់ពិតមែនតែព្រះអង្គកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនា។គេទុកព្រះពុទ្ធជាព្រះវិស្ណុដែលបានក្លែងខ្លួនមកតែប៉ុណ្ណោះ។គេគោរពយ៉ាងត្រឹមត្រូវគម្ពីរ«វិដា»ដែលជាគម្ពីរធម៌របស់ព្រហ្មញ្ញសាសនាផងនិងជារដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់រដ្ឋផង។មហាក្សត្រខ្មែរដែលកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនាមហាយានទ្រង់រស់នៅជាមួយអ្នកកាន់ព្រហ្មញ្ញសាសនាយ៉ាងត្រជាក់ត្រឹមត្រូវដោយសន្តិភាព។
ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ទ្រង់មានព្រះមហេសីមួយដែលជាបុត្រីរបស់ព្រាហ្មណ៍ទៀតផង។ព្រះគ្រូរបស់ព្រះអង្គក៏ជាព្រាហ្មណ៍មួយអង្គដែរ ដែលមកពីតំបន់យៈមុណានៅស្រុកក្លឹង្គឬឥណ្ឌាហើយដែលមានព្រះនាមថា«ហរាជឥសីកេសា»។ដោយមានការគោរពដល់ព្រហ្មញ្ញសាសនានេះហើយបានជាគេឃើញនៅប្រាសាទបាយ័ន រូបលឹង្គនិងយោនីដែលជាតំណាងព្រះឥសូរព្រមទាំងរូបផ្សេងៗរបស់ព្រះនារាយណ៍ទៀត៕កញ្ញា វ៉ាត.
